bò

Bò : Lượng thức ăn thô xanh : 10 - 15 % P
       Thức ăn tinh : 2 - 2,5 % P
       1 bò cần 250 - 500 M3

quy trình kỹ thuật

TRUNG TÂM GIỐNG VẬT NUÔI QUẢNG BÌNH

TRẠI PHƯƠNG HẠ

QUY TRÌNH TRẠI ĐẺ

LƯU HÀNH NỘI BỘ

1

I, MỤC ĐÍCH

A.Chất lượng heo con cai sữa

- Sức khỏe tốt

- Ăn tốt

- Sự đồng đều cao

- Trọng lượng cai sữa > 6 kg

B.Chất lượng nái cai sữa

- Nái nuôi con ít nhất 25 – 28 ngày

- Sức khỏe tốt (tránh viêm vú, viêm tử cung, sốt sữa)

- Vệ sinh

- Dinh dưỡng

- Điều kiện môi trường

- Kỹ thuật đỡ đẻ

- Điều trị nái sinh sản

- Thể trạng tốt (2,5 – 3 điểm)

C.Tỷ lệ hao hụt <8 %

- Chết đè

- Còi cọc

- Bệnh./

2

II, QUY TRÌNH CHUẨN BỊ CHUỒNG ĐẺ

A.Mục đích

-        Hạn chế vi trùng trên chuồng đẻ

-        Tạo môi trường sạch sẽ cho heo sinh sống và phát triển

-        Cắt đứt vector truyền bệnh giữa các lứa đẻ

-        Heo con không tiêu chảy, giảm tối đa tỉ lệ hao hụt, nâng cao hiệu quả chăn nuôi

B.Chuẩn bị

-        Nhân công

-        Dụng cụ : bàn chải, xô đựng nước, vôi, nước sát trùng…vv

C.Tiến hành công việc

-        Gom hết thức ăn trong máng, thu dọn dụng cụ, máng ăn heo con,lồng úm,bóng điện …

-        Xịt rửa lớp phân trên bề mặt chuồng,sàn chuồng

-        Tháo đan nhựa ra bể ngâm với nước sát trùng 1/400, ngâm trong 24 giờ.

-        Xịt sạch gầm, thu dọn rác dưới mương, thông gầm

-        Gia cố lại chuồng trại (máng ăn bị hỏng, sửa các vòi nước bị hỏng)

-        Lắp đan nhựa vào chuồng

-        Vôi tôi pha tỉ lệ 1kg/30 lít nước,để 24 tiếng,quét lên đan nhựa

-        Tiến hành xịt rửa lồng úm, tấm lót lồng úm, máng ăn heo con, ngâm sát trùng, phơi khô, sắp xếp gọn gàng.

-         Để trống chuồng 5- 7 ngày./

3

III, QUY TRÌNH NÁI ĐẺ

A.Quy trình nuôi heo trước khi đẻ

Sau khi đã chuẩn bị chuồng xong ( 5-7 ngày) thì tiến hành đưa heo lên chuồng đẻ

1. Quy trình chuẩn bị và đưa heo lên chuồng đẻ

-        Trước ngày đẻ dự kiến từ 5- 7 ngày thì tiến hành chuyển heo lên chuồng đẻ nhằm mục đích:

+ Cho nái thích nghi với chuồng mới trước khi đẻ

+ Bảo vệ được heo con nếu nái đẻ trước dự kiến

+ Dễ điều chỉnh bảng cám cho heo (giảm cám trước khi đẻ)   

+ Giai đoạn này âm hộ nở ra vi trùng dễ xâm nhập do đó cần cho nái lên chuồng đẻ để đảm bảo vệ sinh

2.Các bước tiến hành

+ Tắm heo,tẩy nội ngoại ký sinh trùng

+ Làm đường: Thu dọn các vật cản, chắn các lối đi tự do

+ Tiến hành chuyển heo lên

Chú ý

+ Chuyển heo lúc trời mát: Sáng sớm hoặc chiều tối

+ Lùa nhẹ nhàng, không đánh đập tạo stress cho heo

+ Không nên lùa khi heo ăn no làm cho thai bị chèn ép.

3.Chăm sóc heo chờ đẻ

-        Kiểm tra nhiệt độ chuồng nuôi

-        Kiểm tra hệ thống nước uống cho heo

-        Vệ sinh mông, bầu vú heo sạch sẽ

-        Cử người trực đẻ 24/24h         

-        Điều chỉnh cám phù hợp với từng nái (điều chỉnh hàng ngày), giảm cám trước ngày đẻ dự kiến 3 ngày

4

Chương trình thức ăn cho nái đẻ

Trước ngày đẻ dự kiến	Lứa 1(kg/con/ngày)	> lứa 2 (kg/con/ngày)
3	2	2,5
2	1,5	2
1	1,5	1,5
0	1,5	1,5
Sau ngày đẻ	Lứa 1(kg/con/ngày)	> lứa 2 (kg/con/ngày)
1	1,5	1,5
2	2,5	2,5
3	3,5	3,5
4	4,5	4,5
5	Tự do	Tự do

-        Tiến hành lắp lồng úm vào chuồng (3 ngày trước ngày đẻ dự kiến), chuẩn bị miếng lót lồng úm, điện sưởi ấm cho heo con.

-        Chuẩn bị các dụng cụ đỡ đẻ: Ổ úm, tấm lót ổ úm, khăn lau heo con, kéo, panh, cồn iod, dây buộc rốn, gel bôi trơn…

+ Lồng úm: 0,45m x 0,9m x 0,5 m kín tránh gió lùa, đèn hồng ngoại, nhiệt độ 32^oc-35^oc.

+ Dây buộc rốn: Tẩm cồn

A.Biểu hiện trước khi đẻ

-        Trước khi đẻ âm hộ sưng to, đỏ

-        Trở dạ: Trằn trọc bứt rứt, nằm xuống rồi đứng lên, phá chuồng, dịch nhầy chảy ra ở âm hộ, nặn vú thấy có sữa chảy ra

-        Vỡ ối : Nước ối có màu hồng

-        Ra phân su (sau 10-15 phút thì heo sẽ đẻ)

5

B.Đỡ đẻ

-        Khi heo con vừa ra khỏi âm hộ heo mẹ thì đỡ lấy heo con, vuốt nước ối khỏi miệng mũi heo con để tránh bị ngạt

-        Vuốt sạch nước, màng ối bọc trên mình heo con

-        Dùng khăn lau khô cho heo con

-        Buộc rốn dài 2,5cm kể từ cuống rốn, cắt 3 cm

-        Lấy panh kẹp đuôi, dùng kéo cắt đuôi còn lại dài 2,5cm (1 lóng tay)

-        Bôi cồn iode vào cuống rốn, đuôi

-        Thả heo vào lồng úm (nhiệt độ phải đạt từ  32^oc-35^oc.)

-        Dùng nước sát trùng lau bầu vú heo mẹ (Povidine 1/3200)

-        Cho heo con bú sữa đầu càng sớm càng tốt, (sau khi đẻ từ 10-15 phút) những con nhỏ thì cố định đầu vú,cho bú ở những vú đầu

-        Làm báo cáo đẻ

-        Viết ngày đẻ thực tế, số con sinh ra còn sống, số con để nuôi lên bảng theo dõi.

C.Các trường hợp đẻ khó

- Trường hợp: Heo mẹ rặn nhiều, đuôi run nhưng con không ra, 4 chân co lên, yếu dần, thời gian đẻ kéo dài, bình thường nái rạ đẻ 10-15 phút/con, nái hậu bị đẻ 20-30 phút/con. Nếu quá thời gian trên thì tiến hành can thiệp

+ Nguyên nhân: Con quá to, âm đạo khung xương chậu của nái hẹp, heo con nằm không đúng tư thế..

+ Can thiệp: Trong trường hợp này cần móc để kéo heo con ra

           Cắt ngắn móng tay

           Rửa sạch tay bằng xà bông, sát trùng, bôi trơn

           Thu nhỏ bàn tay rồi đưa vào để móc heo con ra, khi kéo heo con ra cần phải kết hợp với nhịp rặn của heo mẹ (nếu khung xương chậu quá nhỏ không kéo heo con ra đươc thì dùng sợi dây buộc thắt nút đưa vào buộc vào miệng hoặc chân rồi từ từ kéo ra).

- Trường hợp: Heo đẻ được 1- 3 con rồi heo mẹ yếu dần mất phản xạ rặn do co bóp cổ tử cung yếu

+ Nguyên nhân: Thể trạng heo nái yếu hoặc do nái già

+ Can thiệp: Tiêm 1 mũi oxytocin 2-3ml/con để hỗ trợ cho heo mẹ, sau khi tiêm oxytocin phải theo dõi nếu:

          Heo mẹ đẻ bình thường thì không cần can thiệp

          Heo mẹ rặn mà heo con không ra thì phải can thiệp bằng cách móc để tránh tình trạng heo con chết ngạt trong bụng mẹ.

6

D.Chăm sóc heo mẹ sau khi đẻ

1. Chương trình thuốc cho heo mẹ

-        Ngày đẻ: Tiêm Amoxicillin (1ml/10kg thể trọng) + oxytocin (nái hậu bị 3ml/con, nái rạ 4- 5ml/con)

-        Sau đẻ 1 ngày: Tiêm oxytocin

-        Sau đẻ 2 ngày: Amoxicillin + oxytocin

-        Sau đẻ 3 ngày: Quan sát dịch âm hộ nếu:

+ Dịch có màu trắng trong hoặc hơi vàng là dịch bình thường

+ Dịch có mủ hoặc lẫn máu, màu đen hoặc màu hồng đậm là dịch không bình thường chứng tỏ nái bị viêm tử cung do: Tử cung bị trầy xước, sót nhau hoặc con, cần điều trị thêm 2-3 mũi Amoxicillin và oxytocin

-        Trường hợp bị viêm nặng (sau khi điều trị thêm 2- 3 mũi Amoxicillin và oxytocin nhưng không khỏi) thì tiến hành thụt rửa tử cung

2.Vệ sinh chăm sóc heo mẹ

-        Vệ sinh chuồng trại khô ráo sạch sẽ

-        Vệ sinh mông, lau bầu vú cho heo mẹ (Povidine 1/3000)

Chú ý:

+ Khi cho ăn tự do cần căn cứ vào thể trạng của nái để điều chỉnh cám phù hợp

+ Cho heo ăn 4 - 5 bữa/ngày

+ Chuyển cám những con ăn dư cho con ăn hết

+ Không để thức ăn rơi vãi ra ngoài

+ Lúc cho nái ăn phải đánh cho nái đứng dậy (do heo đẻ mệt nên nhác ăn)

+Theo dõi sức khỏe của nái như: Nái còn rặn, bỏ ăn, viêm vú, sốt sữa, dịch âm hộ không bình thường để có biện pháp điều trị kịp thời./

7

IV, QUY TRÌNH CHĂM SÓC HEO CON THEO MẸ

A.Vệ sinh chăm sóc heo con

-        Điều chỉnh nhiệt độ thích hợp,lồng úm có nhiệt độ từ 32^oc-35^oc, heo con cần nhiệt độ cao như vậy vì:

+ Trung khu điều tiết nhiệt của heo con chưa phát triển hoàn thiện

+ Lớp mỡ dưới da mỏng

+ Lông của heo con còn thưa

-        Kiểm tra số lượng heo con, báo cáo tổng đàn heo buổi sáng trước khi vào trại và sau khi về,ghi bảng về (tổng đàn heo, số con chết , số con loại, tổng số heo tồn cuối).

-        Tập cho heo con ra vào lồng úm (rất quan trọng để tránh heo bị lạnh và bị mẹ đè).Sau khi heo bú mẹ xong thì bắt heo vào lồng úm,1 – 1,5 tiếng cho ra bú 1 lần,liên tục 3 ngày để heo con quen ra vào lồng úm.Tuyệt đối không để heo nằm rải rác xung quanh sàn,nền chuồng

-        Sau 24 giờ tiến hành bấm răng

-        Sau 24 giờ tiến hành nhỏ Bio – new diarrhea stop nhỏ 1ml/con, nhỏ trong 3 ngày liên tục để phòng bệnh

-        Tiến hành ghép heo lúc: 24h sau đẻ ,3 ngày sau đẻ và 21 ngày tuổi

-        3 ngày tuổi tiêm sắt 1 ml/con ,tiến hành bấm số tai, thiến heo con

-        4 ngày tuổi nhỏ thuốc phòng cầu trùng (Bio – coc 5%) 1ml/con

-        Sau đẻ 3 ngày tiến hành lắp máng tập ăn cho heo con, 5 ngày thì bắt đầu tập ăn:

+ Từ 5-10 ngày tuổi cứ 1 giờ châm cám ,vệ sinh máng 1 lần, mỗi lần 15-30 viên

+ Từ 10-15 ngày tuổi châm cám 1 giờ một lần nhưng lượng cám tăng lên dần

+ Từ 15 ngày trở lên cho heo ăn tự do, châm cám theo sức ăn của heo

-        Cần phải kiểm tra sức khỏe heo con hàng ngày như vết thiến,viêm rốn,bệnh tật…để có biện pháp xử lý.

B.Ghép heo

-        Mục đích: Đảm bảo độ đồng đều của heo con

-        Căn cứ khi ghép:

+ Ngày đẻ và số con mà nái đang nuôi

+ Độ đồng đều của của các ổ cần ghép

+ Thể trạng, bầu vú và sữa của heo nái, nái rạ hay là nái hậu bị.

-        Nguyên tắc ghép

+ Tiến hành ghép lúc heo con được:

           24 giờ sau đẻ

           3 ngày sau đẻ

           21 ngày tuổi (trước cai sữa)

+ Ghép những ô đẻ nhiều sang ô đẻ ít

+ Nái hậu bị nuôi nhiều con hơn nái rạ, nái có thể trạng tốt cho sữa tốt thì nuôi những con nhỏ và ngược lại

+ Không ghép những ô tiêu chảy với ô không tiêu chảy

+ Cần chú ý giữa các ổ đã bấm răng, tiêm sắt, thiến hay chưa

+ Sau khi ghép cần theo dõi xem heo con có vấn đề gì không để xử lí.

C.Vaccine cho heo con

-        Thực hiện theo quy trình của trung tâm./

9

V, QUY TRÌNH CAI SỮA NÁI

- Khi heo con đạt 25 – 28  ngày tuổi thì tiến hành cai sữa (thời gian cai sữa có thể từ 21- 28 ngày)

- Mục đích: Rút ngắn thời gian lãng phí về số ngày nuôi con, giảm sự hao mòn thể trạng để chuẩn bị cho lứa sau

- Khi cai sữa thứ tự ưu tiên:

+ Số ngày nuôi con của nái

+ Thể trạng của nái (Nái ốm thì ưu tiên cai sữa trước)

+ Nái hậu bị (Nếu cùng số ngày nuôi con thì ưu tiên cai sữa nái hậu bị so với nái rạ)

+ Chọn nái có heo con biết ăn tốt

+ Căn cứ vào trọng lượng của heo con

+ Ngày cai sữa tiến hành cân trọng xác định trọng lượng cai sữa heo con, giảm cám heo mẹ xuống còn 0,5kg/con, tiêm ADE 5-7ml/con,rồi chuyển heo lên chuồng bầu./

10

VI, QUY TRÌNH NUÔI HEO CON SAU CAI SỮA

-        Giai đoạn này heo rất dễ bị nhiễm bệnh do:

+ Heo con vừa tách mẹ

+ Chuyển từ bú sữa sang ăn cám hoàn toàn

+ Do bị stress: Ghép bầy, ghép đàn,xa mẹ

    Cần phải thực hiện tốt các biện pháp kỹ thuật để chăm sóc, quản lý heo tốt:

-        Dành thời gian chăm sóc và quản lý heo cai sữa

-        Đảm bảo nhiệt độ chuồng nuôi 28^oc-30^oc ,độ ẩm 75-80%, có đầy đủ thức ăn và nước uống

-         Chăm sóc quản lý heo

+ Hàng ngày phải tiến hành vệ sinh chuồng trại khô ráo sạch sẽ

+ Kiểm tra số lượng heo con 2 lần/ngày(sáng/chiều)

+ Heo được cho ăn bằng máng ăn tự động, nếu số lượng heo đông thì lắp thêm các máng nhỏ để đảm bảo heo được ăn đầy đủ, châm thêm cám vào máng khi heo ăn hết

+ Trộn vào thức ăn kháng sinh Bio – amcoli để phòng bệnh cho đàn heo

+ Đối với heo còi:

           Nhốt riêng để tiện cho việc chăm sóc và giảm sự cạnh tranh trong đàn

           Trộn cám với nước + electrolyte cho heo còi ăn, trộn hỗn hợp ở dạng sền sệt.

+ Chuẩn bị xuất heo sang chuồng cai sữa : Kiểm tra chương trình vaccine của heo, cân xác định trọng lượng, phân loại đực cái./

 

                                                                        

                                                                               

11